Kaptagon se vraća u Njemačku: Šta je „kokain za sirotinju“?

Njemački carinici su kod Ahena pronašli tovar kaptagona od trista kilograma. Taj tovar droge vrijedan je oko šezdeset miliona eura na crnom tržištu i predstavlja najveću zapljenu kaptagona u Njemačkoj.

Kaptagon, poznat još i kao „kokain za sirotinju“, jedna je od droga koju koriste mladi širom Bliskog istoka i sjeverne Afrike. Nekada izdavan kao lijek, kaptagon je u većini zemalja postao ilegalan 1986. godine i povučen je iz medicinske upotrebe.

Međutim, njegova nedozvoljena verzija pojavila se ponovo u istočnoj Evropi i na Bliskom istoku početkom milenijuma.

Šta je uopšte kaptagon?

Kaptagon je naziv psihoaktivnog lijeka koji je prvobitno proizveden u Njemačkoj, gdje su ga doktori uglavnom prepisivali kao lijek za ljude s poremećajem pažnje.

Njegova današnja upotreba sasvim je drugačija. Mladi na Bliskom istoku najčešće ga koriste kao drogu koja se konzumira na partijima. Postoje podaci da tu sintetičku drogu koriste i vojnici u ratu u Siriji kako bi smanjili umor i poboljšali borbene performanse.

Tableta kaptagona sadrži fenetilin, sintetički amfetamin, kofein, kao i druge stimulanse.

Koliku zavisnost stvara kaptagon?

Njegovi efekti na nervni sistem slični su onima koje stvara amfetamin. Euforija, poboljšane fizičke i mentalne sposobnosti, kao i povećana budnost.

Međutim, intenzivna upotreba nosi rizik od srčanih problema i oštećenja kognitivnih funkcija. Takođe stvara i efekat zavisnosti.

Glavni problem je što neke od tableta koje se proizvode u nelegalnim laboratorijama sadrže velike količine fenetilina, sintetičke droge iz porodice kojoj pripada i amfetamin.

Gdje se proizvodi kaptagon?

Tokom posljednje decenije, Sirija je postala najveći proizvođač i izvoznik kaptagona, zbog čega je često nazivaju i „narko-državom“ Bliskog istoka. Vlada Velike Britanije procjenjuje da se oko 80 odsto kaptagona u svijetu proizvede u toj zemlji.

Popularnost te droge u Siriji naglo je porasla poslije talasa demonstracija 2011. godine u okviru tzv. „Arapskog proljeća“.

Mnogi svjetski mediji navode da sirijska farmaceutska industrija olakšava sve faze proizvodnje i krijumčarenja kaptagona. Predsjednik Sirije Bašar al Asad negira da njegova vlada ima bilo kakvu vrstu profita od te droge.

Mnogi tvrde da je kaptagon postao ekonomska slamka spasa za sirijsku vladu koja je pod međunarodnim sankcijama još od izbijanja rata 2011. godine. Procjenjuje se da je samo u 2021. trgovina kaptagonom u Siriji dostigla vrijednost od 5,3 milijarde eura. Droga se pretežno izvozi u zemlje Persijskog zaljeva skrivena u proizvodima poput žitarica i voća.

Gdje se sve kaptagon izvozi?

Iako sve zemlje u neposrednoj blizini Sirije imaju stroge zakone i oštre kazne po pitanju krijumčarenja droge, kaptagon se i dalje švercuje u velikim količinama.

Jedna od zemalja koja je odlučna da stane na put ilegalnoj trgovini je Jordan. Ministar spoljnih poslova te zemlje izjavio je u julu ove godine da je tokom posljednje dvije godine zaplijenjeno više od 65 miliona tableta kaptagona.

Glavni razlog tako efikasne zapljene jeste to što jordanska vojska protiv krijumčara droge duž granice sa Sirijom sprovodi politiku „pucaj da ubiješ“.

Da li se kaptagon širi i na druga mjesta?

Pouzdani statistički podaci o rasprostranjenosti kaptagona širom svijeta ne postoje. Međutim, vlada zabrinutost da on postaje sve veći problem i u evropskim zemljama.

Novi izvještaj Evropskog centra za praćenje droga i narkomanije sugeriše da bi Evropa mogla da postane ključna tranzitna zona za kaptagon koji je namijenjen Bliskom istoku.

Članice Evropske unije su u periodu od 2018. do 2023. godine zaplijenile oko 127 miliona tableta (1.7 tona). Više od polovine te količine zaplijenjeno je odjednom u Italiji 2020. godine. Sa novom zapljenom u Njemačkoj, ukupna količina prešla je dvije tone.

Dodatni problem je to što se kaptagon proizvodi i u EU, uglavnom u nelegalnim laboratorijama u Holandiji.

Pratite nas i na Facebooku, na Twitteru, na YouTube, kao i na našem nalogu na Instagramu